Feb 28, 2025

Khi DeepSeek công ty trí tuệ nhân tạo (AI) của Trung Quốc tung ra một nhóm các mô hình AI cực kỳ hiệu quả và có tính cạnh tranh cao vào tháng trước, cộng đồng công nghệ toàn cầu không thể làm ngơ. DeepSeek đã cho thấy sức mạnh công nghệ ngày càng tăng của Trung Quốc, cũng như cho thấy cách tiếp cận đặc trưng của Trung Quốc đối với sự tiến bộ của AI. Trên thực tế, không chỉ DeepSeek, Trung Quốc có một hệ sinh thái rộng lớn các công ty AI. Những gã khổng lồ trong ngành công nghệ Trung Quốc, bao gồm Baidu, Alibaba và Tencent, đều đang đầu tư mạnh vào phát triển AI. Đầu tháng này, Giám đốc điều hành của Alibaba, Eddie Wu, cho biết công ty trị giá hàng tỷ USD này có kế hoạch "đầu tư mạnh mẽ" vào mục tiêu phát triển AI ngang bằng hoặc tiên tiến hơn trí thông minh của con người. Công ty hiện đang hợp tác với Apple để tích hợp các mô hình AI hiện có vào iPhone tại Trung Quốc. (Ngoài Trung Quốc, iPhone cũng tích hợp tương tự với ChatGPT của OpenAI). Nhưng một thế hệ mới các công ty AI nhỏ hơn, chuyên biệt hơn cũng đã xuất hiện. Họ có thể không phải là những cái tên được biết đến trên toàn cầu như như DeepSeek, OpenAI và Anthropic, nhưng mỗi công ty đều đã tìm ra con đường riêng và đang đóng góp vào sự phát triển của công nghệ đang phát triển nhanh chóng này. Ví dụ, Cambricon Technologies, niêm yết tại Thượng Hải, tập trung vào phát triển chip AI. Yitu Technology chuyên về các ứng dụng chăm sóc sức khỏe và thành phố thông minh. Công nghệ Megvii và Công nghệ CloudWalk đã tạo ra chỗ đứng trong lĩnh vực nhận dạng hình ảnh và thị giác máy tính, trong khi iFLYTEK tạo ra công nghệ nhận dạng giọng nói. Bất chấp lệnh trừng phạt liên quan đến chip của Hoa Kỳ và những quy định khắt khe của Trung Quốc, các công ty AI của Trung Quốc vẫn tìm được con đường dẫn đến thành công. Các công ty Hoa Kỳ như OpenAI đã đào tạo các mô hình ngôn ngữ lớn của họ trên Internet. Nhưng các công ty Trung Quốc đã sử dụng các tập dữ liệu khổng lồ từ các nền tảng trong nước như WeChat, Weibo và Zhihu. Họ cũng sử dụng các nguồn dữ liệu được chính phủ cho phép. Nhiều công ty AI của Trung Quốc cũng áp dụng phát triển mã nguồn mở. Cách tiếp cận này tập trung vào hiệu quả và ứng dụng thực tế hơn là sức mạnh tính toán thô. Kết quả là một cách tiếp cận AI mang đậm phong cách Trung Quốc. Điều quan trọng là sự hỗ trợ của nhà nước Trung Quốc cho sự phát triển AI cũng rất đáng kể. Bên cạnh chính quyền trung ương, chính quyền địa phương và tỉnh đã cung cấp nguồn tài trợ lớn thông qua các quỹ đầu tư mạo hiểm, trợ cấp và ưu đãi thuế. Trung Quốc cũng đã thiết lập ít nhất 48 sàn giao dịch dữ liệu trên khắp các thành phố khác nhau trong những năm gần đây. Đây là những thị trường được ủy quyền nơi các công ty AI có thể mua các tập dữ liệu khổng lồ trong một môi trường được quản lý. Đến năm 2028, Trung Quốc cũng có kế hoạch thiết lập hơn 100 “không gian dữ liệu đáng tin cậy”. Đây là những môi trường an toàn, được quản lý, được thiết kế để chuẩn hóa việc trao đổi dữ liệu giữa các ngành và khu vực. Chúng sẽ tạo thành nền tảng của một thị trường dữ liệu quốc gia toàn diện, cho phép truy cập và sử dụng các tập dữ liệu đa dạng trong một khuôn khổ được kiểm soát. Sự phát triển của ngành công nghiệp AI tại Trung Quốc cũng gắn liền với động lực thúc đẩy mạnh mẽ giáo dục AI. Năm 2018, Bộ Giáo dục Trung Quốc đã đưa ra kê hoạch hành động nhằm đẩy nhanh đổi mới AI trong các trường đại học. Dữ liệu công khai cho thấy 535 trường đại học đã thành lập chuyên ngành bậc đại học về AI và khoảng 43 trường và viện nghiên cứu chuyên ngành AI cũng đã được thành lập kể từ năm 2017. (Để so sánh, có ít nhất 14 trường cao đẳng và đại học tại Hoa Kỳ cung cấp bằng cấp bậc đại học chính thức về AI). Cùng nhau, các tổ chức này đang xây dựng một nguồn nhân tài AI tại Trung Quốc. Điều này rất quan trọng đối với tham vọng trở thành quốc gia dẫn đầu về đổi mới AI toàn cầu của Bắc Kinh vào năm 2030. Chiến lược AI của Trung Quốc kết hợp sự hỗ trợ rộng rãi của nhà nước với quy định có mục tiêu. Thay vì áp đặt các biện pháp kiểm soát chung, các cơ quan quản lý đã phát triển một cách tiếp cận có mục tiêu để quản lý rủi ro AI. Thục Trinh